گزارش خبری از مراسم رونمایی کتاب “بهزاد”

مراسم رونمایی از کتاب «بهزاد» زندگی و آثار «بهزاد گلپایگانی» عصر روز جمعه ۲۰ دی با اجرای هادی حیدری و حضور جمعی از هنرمندان، پژوهشگران و… از جمله قباد شیوا، حسین محجوبی، مجید بلوچ، محمدعلی بنی‌اسدی، امراله فرهادی، بهنام بهزادی، احسان رضایی، مصطفی اوجی، مسعود مهرابی، علی خسروی، ساعد مشکی، ایرج میرزاعلیخانی، یوریک کریم‌مسیحی، نادر داودی، کیانوش غریب‌پور، کوروش پارسانژاد، مجید عباسی، کیانوش معتقدی، توکا ملکی، آرش تنهایی، احسان رضوانی، مهدی سعیدی، حسن کریم‌زاده، نادر داودی، مجید رجبی‌معمار (مدیرعامل خانه‌ی هنرمندان) احسان آقایی (رئیس موزه‌ی هنرهای معاصر تهران) فاطمه کرکه‌آبادی (رئیس انجمن طراحان گرافیک) و… در خانه‌ی هنرمندان ایران (سالن استاد شهناز) برگزار شد. در این مراسم عباس مشهدی‌زاده، محمودرضا بهمن‌پور، مجید کاشانی، پارسا گلپایگانی و معراج قنبری به سخنرانی درباره‌ی بهزاد گلپایگانی پرداختند.

کتاب «بهزاد» توسط «نشر نظر» منتشر شده است. این کتاب نخستین منبع پژوهشی جامع درباره‌ی «بهزاد گلپایگانی» طراح گرافیک و نقاش معاصر است. کتاب «بهزاد» پروژه‌ای از «استودیو دفتر» است که پژوهش و نگارش آن را مجید کاشانی و معراج قنبری برعهده داشته‌اند.

در ابتدای برنامه عباس مشهدی‌زاده (هنرمند مجسمه‌ساز) و از دوستان نزدیک زنده‌یاد گلپایگانی گفت: من و بهزاد از دوره‌ی دبستان تا دانشکده باهم همکلاس بودیم. ای کاش بهزاد گلپایگانی در بین ما مانده بود. من کسی را پُرکارتر از او ندیده بودم. بسیار منضبط بود. او از حروف به دوست‌ داشتنی‌ترین شکل ممکن استفاده می‌کرد. من بسیار افتخار می‌کنم که با بهزاد دوستی دیرینه‌ای داشتم. متاسفم که امروز در بین ما نیست.

در ادامه محمودرضا بهمن‌پور (مدیر نشر نظر و ناشر کتابِ بهزاد) گفت: چیزی که به نظر می‌رسد این است که جریان هنر معاصر در یک دهه‌ی اخیر در حوزه‌های پژوهش و تحقیق تلاشی رو آغاز کرده که شاید در چند دهه‌ی گذشته به این سرعت و شدت اتفاق نیفتاده بود و دارد تصویری از گذشته‌ای را برای ما بازنمایی می‌کند که یا فراموش شده یا تحت سایه‌ی برخی از نام‌های بزرگ دیده نشده. خوشبختانه این تلاشی که آغاز شده پایه و اساسش را دوستان جوان تشکیل دادند. یکی از این محققین جوان معراج قنبری است که با عشق شخصی و علاقه‌ی فردی وارد حوزه شده است. همکاری او با مجید کاشانی بسیار ارزشمند است. این دوستان ما را با جهانی آشنا کردند که تا پیش از این واقعا ناآشنا بود. نام بهزاد گلپایگانی ممکن است برای اهل گرافیک این مملکت خصوصا آدم‌های متقدم شناخته شده باشد ولی برای نسل جدیدی که حتی در دهه‌های پیش وارد گرافیک شدند ناآشنا است.

مجید کاشانی (مدیر هنری استودیو دفتر و یکی از دو مولف کتاب) نیز گفت: ما تقریبا منبع جامعی که بهزاد گلپایگانی را معرفی کند و ما بتوانیم کارها و سیر زندگی‌اش را ببینیم در دسترس نداشتیم. جریان طراحی گرافیک روزگار بهزاد نیز به دلیل اینکه اغلب طراحان گرافیک آن زمان  فارغ‌التحصیل رشته‌ی نقاشی بودند مبتنی بر تصویرسازی و نقاشی بود. در یک همچین محیطی بهزاد گلپایگانی یک ساختمانی را با تمرکز بر حروف و تایپوگرافی بنا می‌گذارد و کارهای شگفت‌انگیزی را خلق می‌کند. من از این کلمه‌ی اولین که الان خیلی مد شده و همه می‌گویند من اولین در همه‌چیز و مخترع و مبدع هستم أصلا دل خوشی ندارم. اما به جرات می‌توان درباره‌ی بهزاد گلپایگانی این کلمه را بکار برد. او در واقع نخستین کسی بود که یک مجموعه آثاری را با تکیه بر فضای تایپوگرافی طراحی کرد. گلپایگانی از زمانه‌ی خودش خیلی جلوتر بود. واقعیت این است که دو سه دهه زمان نیاز بود تا طراحان دیگری بیست سی سال بعد از بهزاد کارهاش را درک کنند. گسترش بدهند و تکرار کنند.

پارسا گلپایگانی (فرزند بزرگ‌تر زنده‌یاد بهزاد) به نمایندگی از خانواده‌ی این هنرمند گفت: حقیقت این است که ما خانواده‌ی بهزاد گلپایگانی در تمام این سال‌ها به گمنام بودن او خو گرفته بودیم. زمانی در حقیقت کمی ناراحت کننده می‌شد این موضوع که بعضی افراد با دیدن آثار ایشان فکر می‌کردند که این آثار مربوط به هنرمندان دیگری است که در واقع به چندین نسل بعد از ایشان مربوط می‌شوند. این بخش دردناک ماجرا بود. نتیجه‌ی تلاش و زحمات دوستان «استودیو دفتر» با همکاری و حمایت «نشر نظر» منجر به چاپ کتابی شد که امشب در هشتاد و یکمین زادروز بهزاد گلپایگانی در مراسم رونمایی آن حضور داریم.

معراج قنبری (پژوهشگر و یکی از دو پدیدآورنده‌ی کتاب بهزاد) به عنوان اخرین سخران گفت: درباره‌ی روند پژوهش کتاب باید بگویم که وضعیت پژوهشی درباره‌ی بهزاد گلپایگانی به دو بخش تقسیم می‌شد. موجودی‌هایی که نزد خانواده و براساس خورده پژوهش‌های گذشته به دست آمده بود و بخش دوم جمع‌اوری‌های جدیدی که صورت گرفت. دوستان دور و نزدیک بهزاد نیز دیگر راه کمکی ما در این پژوهش بودند. ساختار این کتاب براساس سال‌شمار زندگی این هنرمند است. یک بخشی که ارزش افزوده‌ی این کتاب محسوب می‌شود پیوست‌هایی است که درباره‌ی مکان‌ها و اشخاص مرتبط با بهزاد نوشته شده است. تقریبا نیمی از کتاب بهزاد جدید است و این آثار و اسناد برای اولین بار است که منتشر می‌شوند.

عکسها:
بیتا شاکرین
مهدی‌ جعفری‌جم
ناهید قهرمانی